Türkiye geneli konut kampanyası geliyor

ANKARA (İGFA) – Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, tv100 Genel Yayın Yönetmeni Deniz Gürel ve Kübra Par’ın sunduğu Özel Röportaj programına konuk oldu. Canlı yayında soruları cevaplayan Bakan Kurum, İstanbul’da yaşanan 6,2 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde yapılan çalışmalara ait son bilgileri paylaştı: 6 bin 539 bina hasarıyla ilgili ihbarlar aldık. Arkadaşlarımız bu binaları yerinde teğe bir incelendiler, tespitlerini yaptılar. Bu binalardan bin 473’ü hasarsız ve 101’i az hasarlı olarak tespit edildi. Az hasar dediğimiz, bina kılcal çatlakları, sıva çatlakları üzere.. En çok ihbarı sırasıyla Bahçelievler, Esenler, Bağcılar, Zeytinburnu, Avcılar ve Küçükçekmece olarak gidiyor. Bu da bizim İstanbul risk haritası dediğimiz haritayla da kısmen örtüşüyor. Hasarların yüzde 80’i Avrupa yakasından. Bütün hasar tespiti inşallah 2-3 gün içerisinde tamamlamış olacağız.

İSTANBUL’DA AZ HASARLI BİNALAR İÇİN YARISI BİZDEN KARARI

Bakan Kurum, 6,2 büyüklüğündeki sarsıntının akabinde az hasarlı olduğu belirlenen binaların vatandaşların talebi doğrultusunda İstanbul’da devam eden Yarısı Bizden kampanyası kapsamına alınıp finansman dayanağından faydalanabileceğini açıkladı:Arkadaşlarımıza talimat verdim, tamamladıktan sonra binası az hasar almış vatandaşlarımızla irtibata geçilecek. Zelzelede az hasar almış tüm vatandaşlarımızı Yarısı Bizden Kampanyasına dahil edeceğiz. Bakanlığımızın kentsel dönüşümle ilgili bir başkanlığı var. Genel Müdürümüz, Vilayet Müdürlüğümüz var. Vatandaşlarımız buraya başvurabilirler. ALO 181’den tekrar kentsel dönüşümle ilgili binasında risk olduğunu düşünen, dönüştürmek isteyen tüm vatandaşlarımız Bakanlığımızın ilgili ünitelerine başvurabilir.

“BUGÜNE KADAR YAPILMIŞ EN BÜYÜK TOPLUMSAL KONUT KAMPANYASI OLACAK”

Bakan Kurum, İstanbul başta olmak üzere 81 ili kapsayan yeni bir toplumsal konut muştusunu verdi: Önceliğimiz zelzele bölgesi. Sarsıntı bölgesiyle birlikte inşallah bu yıl sonu tüm Türkiye’de yine toplumsal konutla ilgili büyük bir kampanya yapacağız. Ayrıntılarını Sayın Cumhurbaşkanımız milletimizle paylaşacak. 2025 yılında da tüm gücümüzle İstanbul’da olacağız. 2025’teki kentsel dönüşümle ilgili bu muştuyu de buradan vermiş olalım. Hem proje manasında hem de güç manasında bütün gücümüzle İstanbul’da olacağız. Yıl sonunda 81 ili kapsayan, inşallah bugüne kadar yapılmış en büyük kampanyayı vatandaşımıza yapıyor olacağız. Yıl sonunda bütün ayrıntılarını açıklayacağız. Konutu olmayan gençlerimiz, emeklilerimiz mesken sahibi olabilecekler. Gençlerimize kontenjan verdik. Ben artık görüyorum. 18 yaşında, 19 yaşında, 20 yaşında gençler kuradan konut sahibi olmuş. Ne hoş değil mi? Yani hayata yeni bir konutla başlıyorsunuz. Tahminen daha evlenmedi bile.

KANAL İSTANBUL İDDİALARI

Bakan Kurum muhalefetin Arnavutköy’de devam eden toplumsal konut projesi ile ilgili “Kanal İstanbul rantı” argümanına şu karşılığı verdi: Hatırlayın, zelzeleden iki- üç gün evvel Özgür Özel bizim sahibinin aşikâr olduğu, büsbütün konutu olmayan vatandaşlarımıza yaptığımız konut projesini eleştirdi. Ne dediler? Lüks konutlar yapıyorlar dediler. Buradaki projenin tamamı toplumsal konuttur. Konutu olmayan dar gelirli vatandaşlarımıza kurayla belirlediğimiz sahiplerinin belirli olduğu vatandaşlara yapılan konutlardır. Lüks konut değildir. Bu, birinci palavra. İkincisi, Araplara satacaklar dediler. Buradan konut alacakların tamamı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, bu ikinci palavra. Dediler ki, su kaynaklarını burada, bu projeyle birlikte İstanbul’un suyunu kesiyorlar. Buranın Sazlıdere Barajı ile alakası yok. Barajı yıkacaklar dediler. Kenarından, köşesinden ilgisi alakası yok. Zira baraj yerinde duruyor. Gitsin baksınlar, görmüyorlarsa. Biz bu projeyi su kaynaklarına ziyan vermeyecek formuyla, plan, yönetmelik, imar planı neyi emrediyorsa bu çerçevede yapıyoruz. Dediler ki, Kanal İstanbul projesinin modülüdür. Bu da kuyruklu palavra. Bu projenin Kanal İstanbul’la yakından, uzaktan ilgisi yoktur. Artık, bu kirli siyaseti bir tarafa bırakın. Zelzele üzerinden siyaset olmaz. Biz vatandaşımıza yapıyoruz dememize karşın, anlatıyoruz ancak anlamıyorlar. Ya bu toplumsal konutun Kanal İstanbul’la alakası nedir? Nasıl örtüştürdünüz ben anlayamıyorum. O söyledikleri konutların içinde bir tane lüks konut yok. Göstersinler varsa.

“BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BU KONUTLARA ‘SU VERMEM’ DİYOR”

Arnavutköy’de devam eden TOKİ’nin 28 bin konutluk projesine İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin resmi yazıyla ‘su vermeyeceğini bildirdiğine dikkat çeken Bakan Kurum şöyle devam etti: Söylemeyecektim ancak söyleyeyim; Büyükşehir Belediyesi bu konutlara ‘su vermem’ diyor. ‘Su bağlamam’ diyor. Meskeni olmayan kimse kuradan çıkmış almış. Biz yapacağız onlar da su vermeyecekmiş. Bize resmi yazıyla geldi; ‘Biz buraya su bağlayamayız. Kanalizasyonunu bağlayamayız.’ O bağlasa da bağlamasa da su verse de vermese de biz o konutları kelam verdiğimiz üzere vatandaşımıza yapacağız. Suyunu da bağlayacağız. Tarım Bakanlığımızla Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğümüzle, onlar yapmazsa, biz yapacağız. Buradan da duyurmuş olalım.

“BAŞKAN VEKİLİ NURİ ASLAN AFAD TOPLANTISINA KATILDI”

Bakan Kurum, muhalefet belediye liderlerinin görüşme taleplerinin hiçbirini reddetmediğini belirterek, İstanbul’daki AFAD toplantısına sav edilenin tersine İstanbul Büyükşehir Belediyesi Lider Vekili Nuri Aslan’ın katıldığını açıkladı: Nuri Bey iki gün bizim AFAD’da yaptığımız toplantılarda oradaydı. Saatlerce birlikte konuştuk, istişare ettik, diğer hususlar da konuştuk. Yani kendisine açıp sorulabilir. Ne talebi varsa, özellikle dönüşümle alakalı her türlü takviyesi vereceğimizi kendilerine söyledik. İstanbul’da dönüşümle alakalı her türlü iş birliğine hazır olduğumuzu kendisine söz ettim. Ne vakit bir talebiniz varsa birlikte toplantı da yapabiliriz dedik. O da düzgün olacağını söyledi. Vali bey inşallah o toplantıyı da ayarlayacak. 39 ilçemizle birlikte o toplantıyı da kısa vakitte gerçekleştireceğiz. Yeni bir talep varsa, bizden bir beklenti varsa onları da daima birlikte gerçekleştireceğiz.

“BİZ EKREM BEY İLE DE VAKTİNDE GÖRÜŞTÜK”

Tutuklanan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile de İstanbul’un problemlerinin tahlili noktasında görüştüklerini belirten Bakan Kurum, “Biz Ekrem Beyefendiyle de vaktinde görüştük. Ekrem Bey de ‘Bakanlıkla görüşemedim’ diyemez. Ne talepleri varsa Ankara’da Mansur Bey’le, İzmir’de onlar gelmedi biz gittik İzmir Körfezi için. Hiçbir sorun yok. Adana Büyükşehir Belediye Başkanı ile hep görüşüyoruz. Antalya’yla da o denli bir meselemiz yok bizim. Kâfi ki bir şey yapmak istesinler biz hazırız” dedi.

“BELEDİYESİ, VATANDAŞI, BAKANLIĞI HEP BİRLİKTE BU ÇABAYI YAPALIM”

Muhalefet belediyelerine bir kere daha kentsel dönüşüm için iş birliği daveti yapan Bakan Kurum, programda şunları söyledi: Gelin, bu siyaseti sarsıntı üzerinden yapmayın. Gelin daima birlikte İstanbul’u kurtaralım. İstanbul’u kurtarma seferberliğine ortak olalım. Gelin daima birlikte, dönüşmesi gereken yerle alakalı oturalım, istişare edelim, projelerimizi yapalım. Biz size, siz bize takviye olun. Üç tane ben yapıyorsam bir tane de sen yap. Daima birlikte bu İstanbul’u kurtaralım. Yani bu bir seferberlikse daima birlikte yapılması gereken bir iş. Daima birlikte elimizi, gövdemizi taşın altına koymamız gereken bir durum. O yüzden ben buradan tekrar bu çağrımı yenilemek istiyorum. Yani daima birlikte bu çabayı yapmak zorundayız. Üçlü sacayağı gibi; belediyesi, vatandaşı, Bakanlığı hep birlikte bu çabayı yapalım. Ve İstanbul’un geleceğini, ülkemizin geleceğini daima birlikte kurtaralım.

“SAMANDAĞ’DA SAĞLAM TABAN NEREDEYSE ORAYA ÇALIŞTIK”

Bakan Kurum, Samandağ’daki rezerv alanla ilgili tenkitlere de cevap verdi: Bakın Asi Irmağının kenarında sıvılaşma taban sorunu bina kalitesi sebebiyle o binalar yıkıldı değil mi? Artık yeni yapacağımız yerde bu standartlara dikkat etmek durumundayız. Samandağ’da öteki ilçelerde olduğu üzere görüştük. En sağlam yer neredeyse oraya çalıştık. Samandağ’a belediye liderimizle, “vatandaşımız ne istiyor, nerede yapılmasını istiyor” o istişareyi birlikte gerçekleştirdik. Bir arada karar aldık. Sağlam yer neredeyse oraya çalıştık. Kamu mülkiyeti varsa birinci evvel ona baktık. Yoksa mecburen şahısların alanlarını kamulaştırmak durumundayız. Orada kamulaştıracağımız yerin hak sahibi 2-3 kişi itiraz ediyor. Edebilir, parası, bedeli neyse o bedeli ödemek suretiyle kamulaştırıyoruz. Bilim insanlarımız da diyor ki sağlam yer şurası ve orada o istişare çerçevesinde kamulaştırma sürecimizi yapıyoruz. Ki belediye liderimiz da bana teşekkür etti. Oraya gittiğimizde sağ olsun daima birlikte bize o iş birliğini sergiliyor bak geldi bizi ziyaret etti. Hatta orada el sanatları ile ilgili ipek kozası meşhurmuş. Ondan işte orada gitmiş kravat almış. Mesela ben çok memnun oldum onu saklıyoruz.

“İSTANBUL’DA KONUTLARIN YÜZDE 60’I YENİ YÖNETMELİKLERE NAZARAN YAPILDI”

Bakan Kurum, konuşmasında İstanbul’un yapı stokuyla ilgili bilgileri de paylaştı: İstanbul’da 2000 öncesi 3 milyon 393 bin bağımsız kısım yapılmış. 2025 yılı prestijiyle İstanbul’umuzda 8 milyon 70 bin bağımsız kısım var. Bunun 3 milyon 393 bini 2000 yılı ve öncesi. Bizim yeni yayınladığımız yönetmelikten evvel yapılmış yapılar. Yani yıkılma riski yeni yönetmeliğe nazaran yapılmadıkları için öteki binalara nazaran daha fazla. Onun da incelemesini yaptık. Bugün baktığımızda bağımsız kısım sayısı 8 milyon 70 bine çıkmış ve bu şu demek yüzde 60’ı yeni yönetmeliklere nazaran yapılmış, mühendislik hizmeti almış ve orada bir plan proje çerçevesinde inşa edilmiş yapılar. 2000 yılındaki bina stokuna baktığınızda İstanbul’un tamamı riskliyken bugün İstanbul’un yüzde 60’ı inançlı hale gelmiş. Oburuyla ilgili devletimiz bir uğraş ediyor. Bu 3 milyon 300 bine de baktığımızda, taban sınıflarına, sıvılaşma riskine, ruhsat yığına nazaran değerlendirdiklerinde 1,5 milyonunun riskli olduğunu görüyoruz. İvedilikle dönüşmesi gereken 600 bin konut. Bu aslında İstanbul’u kurtarma operasyonumuz. Biz 2012 yılından bugüne 548 bin bağımsız ünitesi yıkmışız. 2012 yılından bugüne 923 bin bağımsız kısmı dönüştürmüşüz.

“VATANDAŞIMIZ ZELZELEDE MİLLET BAHÇELERİNE GİTTİ”

Muhalefetin reaksiyonlarına karşın İstanbul zelzelesinde millet bahçelerinin ne kadar değerli olduğunun anlaşıldığını söz eden Bakan Kurum, “Bu 6.2’lik sarsıntıda hepimiz gördük ki vatandaşımız parklara, bahçelere gittiler. Millet bahçelerine gittiler. İstanbul’da biz 34 tane millet bahçesi yaptık. En büyüğünü de Atatürk Havalimanı’nın olduğu yere yapıyoruz. O günkü muhalefeti ne diyordu? ‘Ne gerek var bu millet bahçelerine?’ Artık bütün vatandaşımız, bu zelzele esnasında millet bahçelerinde. Hepsi gidip orada kendisini inançta hissetti. Zira orada toplumsal tesis var, tuvaleti var, altyapısı var. Artık biz İstanbul’da bununla ilgili 5 bin 500 tane toplanma alanı belirlemişiz. 5 bin 500 afette acil toplam alanı var. AFAD’ın sitesinde pozisyonları, yerleri hepsi mevcut. Ve kişi başına 3.9 metrekare toplanma alanı düşüyor. Bunu arttırmak zorundayız” diye konuştu.

ATATÜRK HAVALİMANI MİLLET BAHÇESİ ÖRNEK BİR TOPLANMA ALANI OLACAK

Bakan Kurum Atatürk Havalimanı yerine kurulan millet bahçesinde başka kentlere örnek olacak bir afet hazırlık planının oluşturulduğunun altını çizdi: Burada toplanma alanı yapalım. Buraya acil durumlarda uçaklar insin, yardım getirsin. Çabucak yanında kent hastanesiyle birlikte vatandaşımızın sıhhat hizmetiyle ilgili hizmet versin diyoruz. Çadır kurulabilecek. Orada afet esnasında vatandaşımıza hizmet verecek. Afet sonrasında toplanma alanıyla birlikte çadır kurulabilecek. Tuvaletiyle, sıhhat tesisiyle, bakım odalarıyla, aşeviyle İstanbul’a vatandaşımıza hizmet verecek bir millet bahçesini inşallah bu yıl içerisinde bitirip tamamını açıyor olacağız. Ve bütün millet bahçelerinde, parklarda bu altyapıyı da ilgili kaymakamlarımızla, belediye liderlerimizle, AFAD’ımızla birlikte süreci yürütüyoruz.

“EVİM KÜÇÜLECEK’ KORKUSU ÇOCUĞUMUZDAN DEĞERLİ Mİ?”

Bakan Kurum vatandaşların ‘evim küçülecek’ dehşetiyle riskli binalarda yaşamaya devam ettiğini belirtti: Konutum biter mi, bitmez mi? Müteahhit yapar da sanki benim alanım düşer mi? Bunların hepsini toplayın. Bizim evladımızdan, bizim eşimizden, çocuğumuzdan değerli mi? Değil. Ülkemizden değerli mi? Değil. Yani bunları kıyaslamaya gerek yok. Biz çok gördük. Ben bütün afetlere gitmiş, o acılara şahitlik etmiş biri olarak söylüyorum. Hiçbiri bizim evladımızı, yakınımızı kaybetmeye bedel değil. Çok gördüm ben. “Keşke bu binam olmasaydı, keşke konutum olmasaydı da ben evladımı kaybetmeseydim” diyen annelerin ağlamasına şahitlik ettiniz mi siz? Keşke buralarda olmasaydım da benim çocuğum yanımda olsaydı diyen babaları duydunuz mu hiç? O enkazın başında, “ya yavrum çıksa” diye ağlayan, bekleyen o gecenin sonunda tir tir titreyerek… Bir taraftan artık gözünden yaş akamıyor, o kadar ağlamış ki hiçbiri buna değmez.