İçişleri Bakanlığı’ndan Afet Yönetmeliği… Hasar tespit süreçleri düzenleniyor
ANKARA (İGFA) – İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD), afetler sonrası bina ve bina tipi yapıların hasar tespitine dair adap ve asılları belirleyen “Afetler Sonrası Bina Hasar Tespiti Yapılmasına Ait Genel Kurallar Hakkında Yönetmelik”i yayımladı.
Yönetmelik, zelzele, sel, yangın üzere afetler nedeniyle binalarda oluşan hasarların gözlemsel formüllerle tespit edilmesine yönelik standartları düzenliyor.
Bina ve bina çeşidi yapıların hasar tespit süreçlerini kapsayan yönetmelik, karayolları, köprüler, barajlar, nükleer tesisler, tescilli kültür varlıkları üzere özel yapıları ise kapsam dışı bırakıyor.
HASAR TESPİT SÜREÇLERİ
Hasar tespiti, afet tesiri belirleme, birinci hasar tespit ve itiraz hasar tespit olmak üzere üç etapta gerçekleştirilecek. Afet tesiri belirleme çalışmaları, afetin genel hayata tesirini pahalandırmak için 15 gün içinde tamamlanacak. Birinci hasar tespit, genel hayata tesirli afet bölgesi kararı sonrası başlayacak ve 15-90 gün içinde sonuçlanacak. İtiraz hasar tespit çalışmaları ise itiraz mühletinin akabinde 45 gün içinde tamamlanacak.
İtiraz mühletleri, acil yıktırılacak binalar için 3 gün, başka binalar için 30 gün olarak belirlendi.
HASAR DERECELENDİRMESİ
Binalar, hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı, acil yıktırılacak, yıkık, kıymetlendirme dışı, girilemeyen, tespit edilemedi ve kapsam dışı olmak üzere 10 kategoride sınıflandırılacak.
Hasar derecelendirmesi, yalnızca son afetin yol açtığı hasarlara odaklanacak; ekonomik ömrünü tamamlamış binalar ya da afet dışı kusurlar dikkate alınmayacak.
Deprem, sel ve yangın afetleri için farklı usuller (EK-1, EK-2, EK-3) kullanılacak.
Hasar tespit grupları, en az bir inşaat mühendisi olmak üzere inşaat mühendisleri, mimarlar ve inşaat teknikerlerinden oluşacak. Gruplar, yılda en az bir defa eğitim alacak. Başka meslek kümelerinin hazırladığı raporlar geçerli sayılmayacak.
BOŞALTMA VE YIKIM SÜREÇLERİ
Acil yıktırılacak binalar 10 gün, ağır hasarlı binalar 1 yıl içinde yıkılacak. Orta hasarlı binaların yıkımı ise ilgili mevzuata nazaran düzenlenecek. Boşaltma ve yıkım süreçleri, mülki yönetim amirleri tarafından koordine edilecek ve mahallinde ilan edilecek. Listeler, bilişim ortamında da yayımlanacak.
Hasar tespitinde drone ve hava araçlarına entegre elektro-optik/kızılötesi kameralar ile sensörler ve yazılımlar kullanılabilecek. Datalar, ortak bilişim altyapısında arşivlenecek.
Kamu binaları ve tescilli kültür varlıklarında hasar tespiti farklı raporlanacak, güçlendirme ve yıkım süreçleri ilgili kurumlarca yürütülecek.
İnşaat halindeki binalar fiilen kullanılmıyorsa hasar tespiti yapılmayacak, tehlike arz ediyorsa acil yıktırılacak.
Yıkık binalar enkaz kaldırılmışsa tutanakla hasar derecesi belirlenecek.
Tapu beyanı ise orta ve ağır hasarlı binalar tapuda işaretlenecek, güçlendirme yahut yıkım sonrası bu işaret kaldırılacak.
Hasar tespiti, sadece afetin yol açtığı hasarları kıymetlendirecek; binaların gelecekteki afetlere dayanıklılığı yahut risk tahlili kapsam dışı olacak. Hasar tespit takımları, diğer afetlerden kaynaklı hasarlardan sorumlu tutulmayacak. Çalışmalar, günlük icmallerle AFAD’a raporlanacak.
Yönetmelik, afet sonrası hasar tespit süreçlerini standartlaştırarak süratli ve aktif müdahaleyi amaçlıyor. AFAD, yönetmeliğin uygulanmasından sorumlu olacak.
Söz konusu yönetmeliğin ayrıntılarına ulaşmak için tıklayabilirsiniz
