İSTANBUL (İGFA) – İstanbul Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü, Şile İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, S.S. Şile Tıbbi Aromatik Bitkiler Ziraî Kalkınma Kooperatifi iş birliğiyle hayata geçirilen “İstanbul İçin Keten Tohumu Devam Temini’’ projesi kapsamında, Şile de keten tohumu yağı ve lif üretilmesi, eserlerin katma bedel kazandırma emelli kurutulması, distilasyonu, soğuk sıkımı ve bu bahislerde da yenilenebilir güçten faydalanılması, Şile’de tarımı ileriye taşımak için işbirlikçi kanıyı teşvik etmek üzere çiftçi toplulukları oluşturmak, Tıbbi ve aromatik eserler başta olmak üzere keten tohumu yağı üretimiyle etik tarım metotlarından yararlanarak, çiftçilerin ve üreticilerin organik olarak büyümesine ve tüketici odaklı bir zihniyet geliştirmesine yardımcı olmak gayesiyle kıymetli bir adım atıldı.
Yetkililerden edinilen bilgilere nazaran “Şilede evvelce üretimi yapılan lakin son yıllarda unutulan keten üretimini tekrar canlandırmak, hem bölge iktisadına hem de ülke iktisadına katkı sağlamak gayesiyle, birinci olarak 2021 yılında “Tarım Topraklarının Kullanımının Aktifleştirilmesi Projesi (TAKEP)’’ kapsamında “Keten varsa Şile Bezi Var Projesi”yle, İstanbul Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü, Şile İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün iş birliğiyle Şile ilçesi Ağva bölgesinde öncü çiftçi Ali ACAR’a ilişkin 10 dekarlık yerde keten bitkisi yetiştiriciliği yapılmıştır. 11.077,7 TL Bakanlık katkılı , toplam bütçesi 36.000 TL olan projede 450 kg keten tohumu ve 1.150 kg gübre dayanağı sağlanarak keten yetiştiricilik alanı oluşturulmuş. 2022 yılında “Keten Varsa Şile Bezi Var (Devam Projesi)” projesi ile “Tarım Yerlerinin Kullanımının Aktifleştirilmesi Projesi (TAKEP)’’ kapsamında, 2021 yılında Şile ilçemizde başlatılan ve keten üretiminin bölgede tekrar canlandırılması emeliyle gerçekleştirdiğimiz projemizde yetiştirilen ketenlerin hasadının yapılması için biçerbağlar makinesinin alımı gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca 2022 yılında Ağva bölgesinde üreticiler 20 da alanda da kendi tohumları ile üretim gerçekleştirmiştir. Proje kapsamında 26.07.2022 tarihinde bölgede hasat şenliği gerçekleştirilmiş olup, toplam bütçenin tamamını Bakanlığımız karşılamış ve Bakanlık katkısı 160.000 TL’dir. Ek olarak Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ile S.S. Şile Tıbbi Aromatik Bitkiler Ziraî Kalkınma Kooperatifi ortasında bir protokol de hayata geçirilmiştir.
2023 yılında bölge çiftçileri temin ettikleri tohumlar ile 30 da alanda ekiliş gerçekleştirmiştir. Gerek çiftçilerin kendi temin ettiği tohumlar gerekse Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nden temini gerçekleştirilen tohumlar ile bölgede keten üretiminde sürdürülebilirlik sağlanmıştır. 2024 yılında S.S. Şile Tıbbi Aromatik Bitkiler Ziraî Kalkınma Kooperatifi etrafındaki 100 dekarlık alanda yetiştirilmek üzere “Şile İçin Keten Tohumu Temini Projesi” kapsamında, Trakya Ziraî Araştırma Enstitüsünden temin edilmiş olan 400 kg Beyaz Gelin, 300 kg Karakız ve 300 kg Sarı Dane cinsi keten tohumları dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Projenin toplam bütçesi 60.000 TL’dir.
08.11.2024 tarihinde tohum dağıtım aktifliği gerçekleştirilecek olan “İstanbul İçin Keten Tohumu Devam Temini’’ projesi, “Şile İçin Keten Tohumu Temini Projesi”nin devamı niteliğindedir. 47.250 TL Bakanlık katkılı, toplam bütçesi 63.000 TL olan projeyle Değirmençayırı Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Kooperatifi bünyesinde keten üretim alanlarının artırılması, çiftçilerin ünite alanda gelir seviyelerinin arttırılması emeliyle yaklaşık 90 dekar alanda ekimi yapılacak olan 900 kg keten tohumu, Değirmençayırı, Yaka ve Çengilli mahallelerinde üretim yapılmak üzere kooperatif bünyesinde yer alan 8 üreticiye dağıtımı yapılacaktır.
900 kg’lık keten tohumunun 300 kg’lık yağlık keten tohumu; 180 kg Beyaz Gelin, 60 kg Karakız, 60 kg Sarı Dane çeşitleri olacak biçimde Trakya Ziraî Araştırma Enstitüsünden temin edilmiş olup 600 kg’lık liflik keten tohumu; 300 kg Cemre 35,300 kg Efe 35 çeşitleri olacak formda Ege Ziraî Araştırma Enstitüsünden temin edilmiştir.
Proje iştirakçisi üreticiler sanayi, ilgili kurumlar ve kesimle ilgili öteki paydaşların da keten ve tıbbi ve aromatik bitkiler yetiştiriciliği yapmak, pazarlamasını, markalaşmasını sağlamak noktasında üst düzeyde motivasyona sahip olduğundan, başlangıç etabında almış olduğu katkıyı daha da ileri düzeylere taşıyacak niteliktedir. Bilhassa üretim ve sürece sürecinde Vilayet Müdürlüğümüz gruplarının teknik nezareti ile sürdürülebilirlik manasında gereken süreç olması gerektiği biçimde seyredecektir. Model bahçelerde elde edilen bilgi ve deneyim birikimi ve ekonomik bedel keten tohumu ve tıbbi ve aromatik bitki tarımına, markalaşmasına ve pazarlamasına girişecek yeni potansiyel paydaşların teorik ve uygulamalı eğitimlerin de katkısı ile sürdürülebilirliği sağlayacağı öngörülmektedir.
Kimyasal gayretin kısıtlanması girdilerin azalmasına sebep olurken randımanın artmasına ve katma kıymeti yüksek eser yetişmesine sebep olacak paydaşlar ortası sinerjik tesir bölge halkı için ekonomik manada örnek teşkil edeceği belirtildi.
Sürdürülebilirlik açısından, Şile ilçemizde Keten yetiştiriciliğinde 2021 yılında başlatılan proje ve devam projeleriyle geçen süreçte projenin ilerleyen kademelerinde yenilenebilir güç tesisinin projeye dahil olması amaçlanmıştır. İlerleyen yıllar için Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Yeşil İktisada Geçiş gayeleri doğrultusunda tabiat dostu bir üretim modelinin hedeflendiğine dikkat çekildi.