İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden Dikili’de su devrimi
İZMİR (İGFA) – İzmir Büyükşehir Belediyesi, Dikili’nin bereketli topraklarını suya kavuşturan Dikili Yahşibey Sulama Göleti İletim Sınırı Projesi’ni tamamladı. Dikili’deki 545 çiftçiye can suyu olacak proje, Yahşibey Sulama Göleti’ndeki su kaynağını, yüksek basınçlı damla sulama formülüyle toprakla buluşturarak kuraklığa karşı yüzde 50 su tasarrufu sağlıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından tamamlanan su tesisi, 62 kilometrelik sinirle Yahşibey, Bademli ve Denizköy mahalleleri başta olmak üzere toplam 8 bin 600 dekar tarım toprağının sulanmasına imkan sağlayacak. İklim krizi nedeniyle bölgede kuraklıkla uğraş eden zeytin üreticileri, projeyle yıllardır bekledikleri suya kavuşmuş olacak. Sulama göletinin kullanımıyla yeraltı su kaynakları da değerli ölçüde korunacak. Ön ödemeli akıllı sayaçlarla hizmete sunulan proje, Dikili Yahşibey Sulama Kooperatifi aracılığıyla çiftçiler tarafından kullanılabilecek.
85 MİLYONLUK CAN SUYU YATIRIMI
Proje hakkında bilgi veren Ziraî Hizmetler Dairesi Başkanlığı Sulama Şube Müdürü Mehmet Hanifi Koçak, “Yahşibey Sulama Göleti, Vilayet Özel Yönetimi tarafından 2010 yılında başlayıp 2013’te tamamlandı. Sulama tesisi olmadığı için çiftçilerimiz o günden beri göletten yararlanamıyorlardı. Sulama göletinin İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne dönemiyle 2020 yılında su tesisinin oluşturulmasıyla ilgili çalışmalara başladık. Geçen yıl nisan ayında proje yüzde 60-65 düzeyindeydi. Bir yıllık müddette yüzde 100 düzeyine ulaşarak projeyi tamamladık. Toplamda 85 milyonluk bir yatırım gerçekleştirmiş olduk” diye konuştu.
8 BİN 600 DEKAR TARIM YERİ SULANACAK
Gölette 3 milyon 100 bin metreküp su depolandığını söyleyen Hanifi Koçak, “Bununla 8 bin 600 dekar tarım toprağının tamamını sulamaya açmış olacağız. Sistem kapalı sistem olarak tasarlandı. Göletten gelen su, burada filtre sistemine geliyor. Suyun içindeki katı hususları filtreliyoruz. Böylece bu atıkların damla sulama sistemlerini tıkamasını engelliyoruz. İki ana çizgimiz var. Birisi Yahşibey’e başkası ise Bademli’ye gidiyor. Bademli’de tekrar ikiye ayrılıyor. Denizköy’e hakikat sınırlarımız devam ediyor. Toplamda 62 kilometre boru çizgisi döşedik. Ziraî Hizmetler Dairesi Başkanlığı olarak Liderimiz Dr. Cemil Tugay’ın vizyonuyla büsbütün su tasarrufuna yönelik çalışıyoruz” formunda konuştu.
TARIMDA YABANÎ SULAMANIN ÖNÜNE GEÇİLİYOR
Sistemin çalışmasıyla ilgili bilgi veren Ziraî Hizmetler Dairesi Başkanlığı Sulama Şube Müdürlüğü’nde misyonlu ziraat mühendisi Kemal Nazım Ergin ise yağmur sularını toplamak maksadıyla yapılan gölette depolanan suyun yaklaşık 2 kilometrelik bir isale çizgisiyle filtrasyon tesisine gelip temizlendiğini belirterek “Su, borularla parsel başlarına kadar getiriliyor. Çiftçilerimiz, kendi parseline sistemi döşeyerek sudan faydalanıyor. Ön ödemeli sayaçlar ile çiftçi istediği kadar suyu bir bedel karşılığında alabiliyor. Eski tesisler, alan bazında sulamayla ücretlendiriyordu. Bu nedenle çiftçiler çok fazla sulama yapıyordu. Suyu bırakıp, tarlanın içini balçık haline getirebiliyordu. Artık parasını peşin ödeyeceği için hem suyu yönetimli kullanacaklar, hem de bitkinin istediğinden fazla suyu vermemiş olacaklar” tabirlerini kullandı.
SULAMA ALANI İKİ KATINA ÇIKTI
Ön ödemeli sayaçla proje alanının da genişlemiş olduğunu belirten Kemal Nazım Ergin, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Normal koşullarda 1 litre saniye ile 10 dekar sulanırken, 1 litre saniye ile 20 dekar alan sulayabiliyoruz. Alanımızı ikiye katlayabiliyoruz. Bir ünite sudan iki ünite alan sulanmış oluyor. Eskiye oranla yüzde 50 su tasarrufu sağlamış oluyoruz. Şu an göletimiz 3 milyon 100 bin metreküplük hacme sahip, 8 bin 600 dekar alan sulanıyor. Olağanda bu su ile 4 yahut 5 bin dekar alan sulanabilir. Bu teknolojik tesislerin en ülkü biçimde kullanılması için çiftçilerimize eğitimler de vereceğiz.”
“ZEYTİNİN HEM RANDIMANI HEM DE KALİTESİ ARTTI”
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 2023 yılında birinci etabı hizmete açılan projeden faydalanan zeytin üreticisi ve Dikili Yahşibey Sulama Kooperatifi Başkanı Hasan Basri Güneş, “Zeytinlerimizi sulamak için ağaçlarımızın çok fazla su muhtaçlığı vardı. Her sene çok düşük randıman alıyorduk. Son vakitlerde ise kuraklık nedeniyle randıman alamıyorduk. Daha evvelki sene, bir kısmı hizmete açılan tesisin suyuyla alanımızın bir kısmını suladık. 4-5 kat randıman aldık. Sulayınca zeytinler daha dolgun oldu, kalitesi arttı. Yağlık yaparken bu kez sofralık beyaz zeytine döndük. 30 liradan zeytin satarken, sofralık zeytini 80-100 liraya satmaya başladık. Topraklarımız çok verimli. Son devirde kuraklıktan ötürü randıman düşmüştü fakat bu su, can suyu oldu” diye konuştu.
Projeden 500 üreticinin faydalanacağını öngördüklerini söyleyen Hasan Basri Güneş, “Şu an kooperatifimize 100’den fazla üye ortak oldu. Bu ilerleyen süreçte 500’e kadar çıkar. Çiftçilerimiz öncelikle kooperatifimize ortak olacak. Ortak olduktan sonra tesisat döşenecek, damla sulama yapılacak. Kurallarımızdan bir tanesi damla sulama. Muhtaçlıkları doğrultusunda sulama yapacaklar. Son vakitlerde su muhtaçlığı arttı. Suyumuz hudutlu. O yüzden kesinlikle damla sulama lazım. Bir de ağaçlardan daha yeterli randıman alabilmeleri için de damla sulama koşul. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ve emeği geçen tüm çalışana teşekkür ederiz. Bize bu nimeti sundular. Allah razı olsun” tabirlerini kullandı.
