İZMİR (İGFA) – İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’ın seçim vaatlerinden olan 25 bin toplumsal konut için harekete geçildi. Türkiye’deki ekonomik krizin derinleşmesiyle konut düşüncesi yaşayan orta ve alt gelir kümesindeki vatandaşlara nefes aldıracak projenin birinci etabı olan Egeşehir Menemen Konutları projesinin tanıtımı Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde yapıldı.

Projenin sunumunu Egeşehir Yapı Planlama Müşavirlik ve Teknoloji Anonim Şirketi (Egeşehir AŞ) Genel Müdür Süleyman Ekinci gerçekleştirdi. Lider Dr. Cemil Tugay ise İzmir’den Türkiye’ye örnek bir proje başlattıklarını anlattı.

Projeye müracaatlar, yarından itibaren başlıyor. Egeşehir Menemen Konutları Toplumsal Konut Müracaat formuna http://www.egesehir.com.tr/basvuru-form üzerinden ulaşılabiliyor. Müracaat sistemi bir ay açık olacak.

“Konut krizini gidermek için bir adım atmaya karar verdik”

Konut hakkının değerine değinen, ulusal ve milletlerarası mukavelelerden örnekler veren İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, “Bugün seçim öncesinde verdiğimiz 25 bin toplumsal konut vaadinin birinci etabı için bir ortadayız. Belediye bu işi niçin yapsın, yapabilir mi sorularının aklınızda oluştuğunu biliyorum. Her şeyden evvel neden yaptığımızı sizlere söylemek isterim. Biliyorsunuz barınma hakkı en temel insan hakkıdır. Konut hakkı, Birleşmiş Milletler Kozmik İnsan Hakları Beyannamesi’nde Ekonomik Toplumsal Kültürel Haklar Sözleşmesi’nde tabir edilmiş. Anayasamızda da Konut Hakkı başlıklı 57’nci hususta ‘Devlet, kentlerin özelliklerini ve etraf koşullarını gözeten planlama çerçevesinde konut muhtaçlığını karşılayacak önlemleri alır, ayrıyeten toplu konut teşebbüslerini destekler’ denmiştir. İşte bu sorumlulukla bilhassa son vakitlerde çok daha besbelli bir biçimde yaşadığımız konut krizini gidermek için bir adım atmaya karar verdik. İştirakimiz olan Egeşehir AŞ’yi görevlendirdik” dedi.

“İnsanlar aylık gelirleriyle bile kira ödeyemiyor”

Konut kredilerinin yüksek olması ve ödeme zorlukları nedeniyle konut sahibi olmanın zorlaştığına değinen Lider Tugay, “İnşaat maliyetlerindeki artışlar, konut satış fiyatlarının yüksekliği, üretilen konutların muhakkak bir gelir kümesine yönelik olması konut krizini derinleştirdi. Günümüz global iktisadında konut bir birikim aracı olarak ön plana çıkarken barınma ikinci plana atılmış durumda. Konut bir finansal araca dönüştü. Milletlerarası bilgilere nazaran ödenen kira, hane gelirinin yüzde 30’unu geçmemelidir. Lakin beşerler aylık gelirleriyle bile kira ödeyemiyor” diye konuştu.

“Türkiye’de inançlı bir çatı altında yaşamak kimsenin lütfuna bağlı olmamalı”

2010-2022 yılları ortasında ülke genelinde konut fiyatlarının yüzde 91 oranında arttığını söyleyen Lider Tugay, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bu oranla Türkiye, dünya ülkeleri ortasında konut fiyatının en çok yükseldiği beşinci ülke oldu. 2022’den bugüne fiyatlar daha da arttı. Öbür yandan TÜİK bilgileri incelendiğinde konut inşaat ruhsatlarında özel sektörün hissesinin yüzde 92,3, kamu sektörünün hissesinin yüzde 6,3, kooperatiflerin hissesinin ise yüzde 1,4 olduğu görülüyor. Bu bilgiler Türkiye’de konut üretiminin büyük ölçüde özel sektöre bırakıldığını gösteriyor. Biz ise tüm kamunun, lokal idarelerin de dahil olmak üzere sorumluluk alması gerektiğini düşünüyoruz. Bu nedenle İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak kendi yerlerimiz ve kendi bütçemizin gücüyle insanlarımıza toplumsal konut yapmayı bir vazife edindik. Menemen’de 3 bin 100 konutu vatandaşlarımıza uygun koşullarda ödeme imkanıyla sunma kararını verdik. Türkiye’de inançlı bir çatı altında yaşamak kimsenin lütfuna bağlı olmamalıdır.”

“Kaynaklar barınma hakkı için değil rant için kullanıldı”

Kamunun kaynaklarının muhakkak bir azınlığın servetini büyütmek için kullanılmasını eleştiren Lider Tugay, bunun en somut örneğinin de Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) olduğunu belirtti. Yalnızca iki yılda bu sistem için Hazine ve Merkez Bankası’ndan tam 48 milyar dolar ödendiğini vurgulayan Tugay, “Bu paranın büyük kısmı, zati varlıklı olan küçük bir azınlığın cebine aktarıldı. Halbuki bu 48 milyar dolarla 972 bin toplumsal konut inşa edebilirdik. 3 milyondan fazla vatandaşımızı inançlı ve nitelikli konut sahibi yapabilirdik. Ancak bu tercih edilmedi. Konuta bir insan hakkı olarak değil, bir yatırım ve rant aracı olarak bakılıyor” formunda konuştu.