Türkiye’de uyuşturucu alarmı! Gençlerde artan kullanım ve ölümler endişe veriyor
İSTANBUL (İGFA) – Türkiye’de uyuşturucu kullanımına dair bilgiler, alarm verici bir tabloyu gözler önüne seriyor. Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Tıbbi Yöneticisi Prof. Dr. Kültegin Ögel, 2017’de uyuşturucuya bağlı ölümlerde yüksek bir düzey yakalayan Türkiye’nin, sonraki yıllarda düşüş yaşasa da hâlâ önemli bir risk altında olduğunu vurguladı. Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi’nin 2024 raporuna nazaran, Türkiye’de bilhassa genç yaş kümesinde unsur kaynaklı vefat oranları yüksek düzeylerde seyrediyor.
ATIK SU TAHLİLLERİ GERÇEĞİ ORTAYA KOYUYOR
Prof. Dr. Ögel, Türkiye’de uyuşturucu kullanımının yaygınlığına dair kâfi saha araştırması bulunmadığını, fakat atık su tahlillerinin Avrupa kentleriyle kıyaslandığında önemli bir kullanım artışı gösterdiğini belirtti. “Bu datalar, daha fazla tedbire çalışması ve aktif tedavi sistemlerine muhtaçlık duyduğumuzu açıkça ortaya koyuyor,” diyen Ögel, bağımlılıkla çabada bilimsel bilgilere dayalı siyasetlerin kaide olduğunu tabir etti.
Uyuşturucu kullanımının sırf bireylerin fizikî ve ruhsal sıhhatini değil, birebir vakitte akademik, ekonomik ve toplumsal potansiyeli de yok ettiğini vurgulayan Ögel, “Uyuşturucu, hayattan kaybedilen sağlıklı yıllar açısından birinci 5 neden ortasında. Vefatlar dikkate alındığında ise birinci 20’de yer alıyor. Bu, bağımlılığın çok boyutlu bir tehdit olduğunu kanıtlıyor” dedi.
TEDAVİYE ERİŞİMDE TOPLUMSAL VE TÜZEL ENGELLER
Bağımlı bireylerin tedaviye başvurmaktan çekindiğini belirten Ögel, tıbbi kayıtların kapalılığı konusundaki güvensizlik ve tedavinin gelecekte bir mahzur olarak karşılarına çıkacağı endişesinin değerli bir bariyer olduğunu vurguladı. “Tedavi sisteminin daha erişilebilir ve sağlam hale getirilmesi gerekiyor” diye ekledi.
YENİ TEHLİKE: SENTETİK UNSURLAR YÜKSELİŞTE
Prof. Dr. Ögel, uyuşturucu kullanım trendlerinde süratli bir değişim yaşandığını ve bilhassa sentetik kannabinoidler ile gabapentinoidlerin tekrar yaygınlaştığını belirtti. “Kurumların bu değişimlere hazırlıklı olması için nizamlı ve kapsamlı araştırmalar şart” diyerek erken müdahalenin kıymetine dikkat çekti.
Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Psikoloğu Mert Kaya ise bağımlılığı bir “beyin hastalığı” olarak tanımladı ve ruhsal kökenlerine vurgu yaptı. Memleketler arası araştırmalar, bağımlı bireylerde çözülmemiş travmalar, depresyon, anksiyete ve erken devir ihmal üzere ruhsal sıkıntıların yaygın olduğunu gösteriyor. Kaya, bilhassa ergenlik çağındaki gençlerde his düzenleme zahmeti, toplumsal izolasyon ve kimlik karmaşasının bağımlılığı tetiklediğini belirtti.
ERKEN MÜDAHALE VE PSİKOSOSYAL TAKVİYE HAYATİ
Türkiye’deki klinik sonuçlar, unsur kullanım bozukluğu ile yenilik arayışı, riskli toplumsal etraf, aile içi sorunlar ve ruhsal hastalıklar ortasında güçlü bir bağ olduğunu ortaya koyuyor. Kaya, “Bağımlılıkla uğraş, yalnızca husus kullanımını durdurmakla sonlu değil. Bireyin ruhsal uygunluk halini güçlendiren, kişisel farklılıkları gözeten ve sürdürülebilir tahliller sunan bir yaklaşım gerekiyor” dedi.
Prof. Dr. Ögel, bağımlılıkla uğraşta farkındalık, bilim ve dayanışmanın en tesirli yol olduğunu vurguladı. 26 Haziran Dünya Uyuşturucu Kullanımı ve Kaçakçılığı ile Çaba Günü’nü hatırlatan Ögel, “Bağımlılık bir sonuçtur. Bu sonuca giden yolu değiştirmek, toplumun tüm bileşenlerinin ortak sorumluluğudur,” diyerek önleyici halk sıhhati siyasetleri, erişilebilir tedavi sistemleri ve kaçakçılıkla çabanın kıymetine dikkat çekti.
