Türkiye’den dünyaya örnek çözüm
Ali FİKRET / ANKARA (İGFA) – Kırşehirli ekonomist Yakup Türkal, gazetecilerle düzenlediği kahvaltılı basın toplantısında, mevcut ekonomik siyasetlerin sıkıştığını ve muhalefetin somut bir tahlil sunamadığını belirterek, “Ekonomide Ömür Hakkı Modeli”ni tanıttı. Türkal, “Bir Türk vatandaşı ekmek kuyruğunda bekliyorsa, hepimizin vicdanı sızlar” diyerek, modelin toplumsal refahı artırmayı hedeflediğini vurguladı.
YENİ BİR ÜNİVERSAL MODEL ÖNERİSİ
Türkal, sosyalizmin çöktüğünü, kapitalizmin ise çökmek üzere olduğunu söz ederek, dünyanın yeni bir ekonomik modele gereksinim duyduğunu söyledi.
Modelin, Türkiye’den başlayarak gelişmekte olan ülkelerde uygulanabilir olduğunu savunan Türkal, ticari hacmi olmayan yahut sömürülen ülkelerde muvaffakiyet sağlanamayacağını ekledi. Türkal, “Bu model, ekonomik uçurumları aksine çeviriyor. Gelişmekte olan ülkeler için örnek teşkil edecek” dedi.
MODELİN İŞLEYİŞİ: YÜZDE 1’LİK KESİNTİYLE ADİL DAĞITIM
Modelde, her türlü gelir ve süreçten (yemek, yakıt, otoban fiyatı, gayrimenkul, faiz, borsa, kira vb.) yüzde 1’lik kesinti yapılarak bir havuz oluşturulacak.
Bu havuzdaki para, herkese eşit formda dağıtılacak ve aylık yaklaşık 2.080 TL’lik taban hayat standardı sağlanacak.
Dağıtım, Vatandaş Kartı üzerinden yapılacak; çocuklar için 1.000 TL, gençler için sanat, kültür ve spor harcamalarına 1.000 TL, temel besin için 2.000 TL, faturaların yarısı (elektrik 400 TL, su 300 TL, doğalgaz 900 TL), 4 kişilik aile için ekmek parası (720 TL) ve ek 1.000 TL üzere kalemlere ayrılacak. Karttaki para ay sonunda sıfırlanarak biriktirilemeyecek, böylelikle piyasada daima dolaşarak ekonomiyi canlandıracak. Modelin kuralı, “suça karışmama” ve “hukuk içinde kalma” prensibi.
“ENFLASYON VE FAİZ DENETİM ALTINA ALINACAK”
Türkal, modelin devlete yük getirmeyeceğini, enflasyon ve faizi denetim altına alacağını ve minimum fiyat artırımlarının maliyet artışlarını engelleyeceğini savundu. “Devlet denetiminde bir havuz oluşturulacak, lakin devletin bu fona müdahale etmemesi şart” diyen Türkal, modelin minimum ücretliler ve emekliler için tasarlandığını vurguladı. Enflasyonun dövizi denetim için faiz artırımıyla yönetildiğini eleştiren Türkal, “Kısır döngüden çıkmalıyız. Devlet, KİT’lerle üretime inmeli, döviz açığını çözmeliyiz” dedi.
ODTÜ’DE TANITIM: 23 HAZİRAN
“Ekonomide Ömür Hakkı Modeli”nin tüm ayrıntıları ve matematiksel bilgileri, 23 Haziran 2025’te Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) düzenlenecek iktisat konferansında açıklanacak.
